Máy tính được xây dựng từ nhiều linh kiện khác nhau, trong đó có CPU, màn hình, bo mạch chủ, RAM, SSD và một phần rất quan trọng: nguồn máy tính. Vậy nguồn máy tính là gì? PSU là gì và làm thế nào nó hoạt động? Cùng khám phá những thông tin quan trọng này ngay sau đây!
Nội Dung Bài Viết
Nguồn máy tính PSU là gì?
Nhiều người sử dụng máy tính có thể đã nghe về PSU (Power Supply Unit) nhưng không rõ ràng PSG là gì. Trên thực tế, không nhiều người hiểu rõ về nguồn máy tính này. Vì vậy, bài viết này sẽ giúp bạn nắm bắt những thông tin cơ bản và cần thiết về PSU.
PSU, hay Power Supply Unit, dịch ra tiếng Việt là “nguồn máy tính”. Đây là một bộ phận không thể thiếu của máy tính, giống như trái tim trong cơ thể con người. PSU cung cấp năng lượng cho toàn bộ hệ thống máy tính, đảm bảo các linh kiện có thể hoạt động một cách ổn định.
Độ bền và hiệu suất của hệ thống máy tính chủ yếu phụ thuộc vào độ ổn định của nguồn máy tính. Nếu PSU hoạt động mượt mà, hệ thống máy tính sẽ được duy trì và sử dụng lâu dài. Khi lắp ráp máy tính (build PC), có một số yếu tố quan trọng về PSU mà bạn cần cân nhắc.
Nguồn máy tính được phân thành hai loại chính:
- Nguồn tuyến tính: Sử dụng biến áp với cuộn sơ cấp và thứ cấp. Điện áp đầu ra phụ thuộc vào điện áp đầu vào.
- Nguồn phi tuyến: Cung cấp điện áp đầu ra ổn định, ít chịu ảnh hưởng từ điện áp đầu vào, trong một giới hạn cho phép.
Chức năng của nguồn máy tính (Power Supply Unit) trên PC
Nguồn máy tính (PSU) có vai trò quan trọng trong việc cung cấp điện cho mọi thiết bị và linh kiện bên trong máy tính, đảm bảo cho chúng hoạt động trơn tru và hiệu quả nhất.
Nguyên lý hoạt động của nguồn máy tính PSU (Power Supply Unit) trên PC
Nguồn máy tính hoạt động như thế nào? Đầu tiên, dòng điện dân dụng (110Vac/220Vac với tần số xoay chiều 50/60 Hz) sẽ được dẫn vào PSU, tại đây, các mạch điện sẽ xử lý, lọc bỏ các nhiễu cao tần và chuyển đổi thành dòng điện một chiều. Tiếp theo, dòng điện này sẽ được biến đổi thành điện xoay chiều với tần số thấp hơn và tiếp tục nắn thành điện một chiều.
Dòng điện sẽ được chuyển tới các linh kiện tương ứng với mức điện áp đã được cài đặt cho các linh kiện đó.
Công thức tính công suất PSU
Để xác định chính xác công suất bộ nguồn máy tính, bạn có thể áp dụng công thức sau:
Watt (W) = Voltage (V) x Ampere (A)
Trong đó:
- V: là hiệu điện thế.
- A: là cường độ dòng điện.
Thông số cần lưu ý khi chọn nguồn máy tính
Huong PSP (Power Supply Unit) không chỉ là nguồn điện cho hệ thống mà còn là một yếu tố quyết định đến tính ổn định của máy tính. Dưới đây là những thông số cần chú ý:
Các kết nối đầu ra của nguồn máy tính PSU
Đầu cắm cho bo mạch chủ (motherboard connector) có từ 20-24 chân tùy thuộc vào loại bo mạch. Để tạo thuận lợi trong sử dụng, các nhà sản xuất đã thiết kế đầu cắm 20+4 để tương thích với cả hai loại bo mạch này.
Đầu cắm nguồn CPU thường chia thành hai loại chính: 4 chân và 8 chân.
Trong đó:
- Loại 4 chân: Thường được dùng cho bo mạch chủ đời cũ.
- Loại 8 chân: Phù hợp với các bo mạch chủ đời mới.
Dây cắm của PSU thường được mã hóa màu sắc, với dây đỏ (+5V), dây vàng (+12V) và dây đen (GND). Từ những dây này, có thể xây dựng một số loại chân cắm:
- Molex: Dùng cho các ổ đĩa quang, ổ đĩa cứng hoặc card màn hình cũ.
- Đầu cấp nguồn chính: Có hai loại 20 và 24 chân.
- Dây phụ 12V: Gồm 4 đầu cắm với 2 chân mát và 2 chân 12V.
- Đầu cắm SATA: Thường có 2-4 cổng flot dùng cho ổ cứng SATA.
- Đầu cắm PCI-Express (PCIe): Cung cấp điện cho các thiết bị chuẩn PCIe, đóng vai trò quan trọng tại các bộ nguồn hiện đại.
- Đầu cắm ổ đĩa mềm: Gồm 2 dây mát, 1 dây 5V và 1 dây +12V, chủ yếu phục vụ cho ổ đĩa mềm hoặc card mở rộng.
- Đầu cắm EPS 12V 8 chân: Dùng cho các máy trạm workstation trong môi trường chuyên nghiệp.
Quy ước về màu dây trên PSU
Một số quy tắc về điện áp theo màu sắc dây trong PSU gồm:
- Màu đen: Dây chung (GND) có điện áp = 0V.
- Màu cam: +3,3V.
- Màu đỏ: +5V.
- Màu vàng: +12V.
- Màu xanh dương: -12V.
- Màu xanh lá: Kích hoạt nguồn, có thể dùng để kiểm tra nguồn hoạt động.
- Màu tím: 5Vsb (5V standby) – luôn có điện, cung cấp năng lượng cho các thiết bị ngoại vi khi PC tắt.
- Các màu khác: Là những dây sử dụng cho điện áp khác nhau.
Xem thêm: Dấu hiệu hỏng Main trên máy tính và cách khắc phục.
Quy ước công suất PSU
Công suất của PSU có thể được tính theo nhiều cách khác nhau, bao gồm công suất cung cấp, công suất tiêu thụ và hiệu suất hoạt động.
Công suất tiêu thụ
Công suất tiêu thụ là lượng điện mà PSU tiêu thụ từ nguồn điện dân dụng, thường tính bằng đơn vị Watt (W), từ đó người dùng có thể tính được chi phí điện hàng tháng.
Công suất cung cấp
Công suất cung cấp là tổng công suất mà PSU cung cấp cho các linh kiện như CPU, bo mạch chủ, và các thiết bị khác. Mức công suất này phụ thuộc vào tần suất hoạt động và đặc điểm sử dụng các thiết bị trong hệ thống.
Công suất cung cấp sẽ thay đổi tùy thuộc vào trạng thái hoạt động và thời điểm sử dụng của máy, các thiết bị ảnh hưởng chính bao gồm:
- CPU: Các chế độ hoạt động khác nhau sẽ tiêu thụ năng lượng không giống nhau.
- Card đồ họa: Thường tiêu thụ năng lượng lớn khi xử lý đồ họa nặng như chơi game hoặc làm video.
- Chipset cầu bắc: Là bộ phận tiêu thụ năng lượng nhiều nhất trên bo mạch chính.
- Ổ đĩa quang: Tiêu tốn năng lượng khi thực hiện đọc và ghi dữ liệu.
- Quạt: Điều chỉnh tốc độ dựa trên nhiệt độ của hệ thống máy tính.
Công suất cực đại tức thời
Đây là mức công suất được tính trong thời gian ngắn (ms) và thường được ghi trên nhãn của sản phẩm.
Công suất cực đại liên tục
Là công suất lớn nhất mà nguồn có thể cung cấp khi hoạt động liên tục trong khoảng thời gian dài. Đây là yếu tố rất quan trọng khi chọn mua PSU, nên tránh để hệ thống hoạt động liên tục ở công suất cực đại.
Cách chọn bộ nguồn máy tính tốt, phù hợp với PC của bạn
Để lựa chọn nguồn máy tính phù hợp, bạn nên quan tâm đến những yếu tố sau:
Công suất sử dụng
Chọn PSU có công suất phù hợp với nhu cầu sử dụng thực tế để không xảy ra tình trạng quá tải hoặc công suất dư thừa không cần thiết.
Thương hiệu PSU – Power Supply Unit
Khi mua, các sản phẩm đến từ thương hiệu uy tín sẽ đáng tin cậy hơn. Một số thương hiệu nổi tiếng trên thị trường hiện nay như:
- Bộ nguồn cao cấp: Antec, Corsair, Seasonic, Silverstone.
- Bộ nguồn tầm trung: Cooler Master, Thermaltake, FSP, Acbel.
- Bộ nguồn bình dân: Huntkey, Arrow, Golden Field.
- Bộ nguồn giá rẻ: Thường không có tên gọi riêng, dễ dàng nhận diện qua tên gọi nguồn ATX.
Để xác định bộ nguồn máy tính nào là tốt, hãy chú ý đến các yếu tố sau:
- Điện áp đầu ra ổn định, không dao động quá -5% đến +5% so với giá trị danh định.
- Điện áp đầu ra phải ổn định và không có nhiễu.
- Hiệu suất làm việc cao, công suất đầu ra/đầu vào đạt trên 80%.
- Bộ nguồn phải không phát ra từ trường, duy trì khả năng chịu nhiễu từ môi trường xung quanh.
- Hoạt động êm ái không gây ra tiếng ồn, rung động và tỏa ít nhiệt.
- Dây nối được bố trí hợp lý, nhiều cổng kết nối và được bọc gọn gàng.
- Dải điện áp đầu vào rộng: từ 90 đến 260Vac, tần số 50/60 Hz.
Lời kết
Hy vọng bài viết đã cung cấp đầy đủ các thông tin cần thiết về bộ nguồn máy tính – PSU, giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, chức năng, nguyên lý hoạt động và cách chọn nguồn máy tính phù hợp cho hệ thống của mình.
Xem thêm: Tổng hợp các thủ thuật máy tính hữu ích mà bạn không nên bỏ lỡ!
Tác Giả Minh Tuấn
Minh Tuấn là một chuyên gia dày dặn kinh nghiệm trong lĩnh vực công nghệ thông tin và bảo trì thiết bị điện tử. Với hơn 10 năm làm việc trong ngành, anh luôn nỗ lực mang đến những bài viết dễ hiểu và thực tế, giúp người đọc nâng cao khả năng sử dụng và bảo dưỡng thiết bị công nghệ của mình. Minh Tuấn nổi bật với phong cách viết mạch lạc, dễ tiếp cận và luôn cập nhật những xu hướng mới nhất trong thế giới công nghệ.
Thông tin liên hệ
Dlz Tech
Facebook : https://www.facebook.com/dlztech247/
Hotline : 0767089285
Website : https://dlztech.com
Email : dlztech247@gmail.com
Địa chỉ : Kỹ thuật Hỗ Trợ 24 Quận/Huyện Tại TPHCM.
Bài viết liên quan
Trưởng Phòng Marketing - Nguyễn Thị Kim Ngân
Đã kiểm duyệt nội dung
Nguyễn Thị Kim Ngân là Trưởng Phòng Marketing với hơn 10 năm kinh nghiệm, chuyên sâu trong việc kết hợp công nghệ với chiến lược marketing. Cô đã thành công trong việc xây dựng các chiến lược marketing giúp các thương hiệu lớn tăng trưởng mạnh mẽ và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số. Với kiến thức vững vàng về digital marketing và công nghệ, Nguyễn Thị Kim Ngân là chuyên gia uy tín trong việc duyệt và phát triển nội dung công nghệ, giúp đội ngũ marketing luôn sáng tạo và đi đầu trong các chiến lược truyền thông hiệu quả.